Het grootste gedeelte van de hulpverlenings- en behandelingsvormen in de jeugdzorg is gebaseerd op inzichten uit de grote theorieën van de gedragswetenschappen. De psychoanalyse en andere inzichtgevende psychotherapieën zijn gebaseerd op het theoretische raamwerk van Freud en zijn opvolgers, de gedragstherapieën en andere directieve behandelingsvormen zijn terug te voeren op de principes van de leertheorie en gezinstherapieën op de cybernetica en de systeemleer. De oplossingsgerichte therapie heeft niet zo’n rijk theoretisch bouwwerk om op terug te vallen. Deze therapievorm staat zich er juist op voor dat zij niet vanuit een theorie, maar direct vanuit de behandelingspraktijk naar voren is gekomen.