Het centrale zenuwstelsel, dat beschermd wordt door de benige schedel en de wervelkolom, wordt tevens omgeven door een aantal vliezige structuren, te weten de zachte hersenvliezen (leptomeninges) en het harde hersenvlies (pachymeninx). De hersenvliezen omhullen een ruimte gevuld met hersenvocht (liquor cerebrospinalis), die als een buffer tussen de hersenen en de schedel ligt, en het ruggenmerg met zijn wortels en de wervels. Zowel de arteriële als de veneuze vaatvoorziening van de hersenen heeft een speciale anatomische relatie met de hersenvliezen. Enerzijds hebben de hersenvliezen een beschermende functie, anderzijds kunnen bijvoorbeeld bij intracraniale processen of traumata ernstige complicaties optreden als gevolg van de anatomische verhoudingen tussen de hersenvliezen, de bloedvaten en de hersenen.
